آیا شما هم از کسانی هستید که فکر میکنند بیماری لثه فقط به افراد بزرگسال و به پدربزرگها و مادربزرگها اختصاص مییابد؟ این یک تفکر غلط است و بیماری لثه در کودکان و در نوجوانان هم اتفاق می افتد. جالب است بدانید که این بیماری میتواند به طور مستقیم بر روی اعتماد به نفس آنها تاثیرگذار باشد. زیرا پیامدهایی مانند بوی بد دهان و همچنین از دست دادن دندان و خالی شدن جای آن را به دنبال دارد.
اما خانوادههایی که با بیماری لثه در کودکان درگیر هستند و اغلب میبینند که فرزندان آنها نمونههای مختلفی از این بیماری را نشان میدهند در این مطلب با ما همراه باشند تا جزئیات بیشتری در مورد آن مشخص کنیم.
مروری بر بیماری لثه در کودکان
این بیماری تحت عنوان بیماری پریودنتال هم شناخته میشود و هیچ وقت نمیتواند به عنوان یک بیماری اختصاصی برای بزرگسالان معرفی شود.
البته طبیعی است که بیماری لثه در کودکان به دلیل سن پایین آنها کمتر است و بیشتر در افراد با سن بالا دیده میشود.
بیماری پریودنتال یک نوع التهاب بافت و استخوان حامی دندان است.در حقیقت در اثر این بیماری لثه فرد و استخوان فک او تحت تأثیر عوامل بیماری زا قرار گرفته و نقش حفاظتی خود را برای ریشه دندانها از دست میدهد.
شروع این بیماری در کودکان با ایجاد پلاک به عنوان یک لایه نامرئی چسبنده از باقیمانده مواد غذایی است که به محلی برای رشد باکتریها تبدیل میشود.
پلاک تشکیل شده بر روی دندانها حاوی باکتریهایی است که به مرور زمان باعث تولید مواد سمی شده که به طور مستقیم بافت لثه را از بین میبرد. صدها نوع باکتری در دهان زندگی میکنند که برخی از آنها مفید هم هستند. اما عدم رعایت نکات بهداشتی دهان و دندان و همچنین عدم استفاده مستمر از مسواک تقویت این باکتریها را بالا میبرد و احتمال تأثیر آنها بر روی دندان و لثهها وجود دارد.
این مقاله را هم مطالعه کنید:دندانپزشکی کودکان
چه گروهی از کودکان در معرض خطر بیماری لثه قرار دارند؟
عوامل مختلفی میتوانند فرد را به سمت بیماری ببرند. در برخی موارد، بیماری لثه در کودکان میتواند به صورت ارثی بوده و کاملاً ژنتیکی باشد.
گاهی استفاده از برخی میان وعدههای غذایی احتمال قرارگیری در معرض این بیماری را افزایش میدهد.
معمولاً در کودکانی که به مصرف سیب زمینی سرخ کرده و سس در میان وعده علاقه دارند، نباید نسبت به مراقبت لثه خود امیدواری زیادی داشته باشند.
شکر و قند بسیار برای دندانها مضر است، خوردنیهای حاوی نشاسته مانند سیب زمینی سرخ شده و همچنین نوشیدنیهای اسیدی مانند نوشابه به شدت برای مینای دندان مضر هستند.
کودکانی که از براکت ارتودنسی استفاده میکنند، بیشتر در معرض تشکیل پلاک قرار میگیرند. استفاده از برخی داروها در مورد بیماران دیابتی و بیماران سندرم داون احتمال افزایش خطر بیماری لثه در کودکان را به دنبال دارد.
افرادی که مصرف کننده نیکوتین هستند، اگر به صورت سیگار باشد بوی بد دهان، تغییر رنگ دندانها و زرد شدن دندانها برای آنها وجود دارد.
مراحل ایجاد و پیشرفت بیماری لثه در کودکان
باور کنید یا نه!، بیش از نیمی از نوجوانان و درصد بالایی از کودکان در معرض انواع بیماری لثه قرار دارند.
خفیفترین حالت ایجاد بیماری لثه در کودکان با خونریزی معمولی در حین مسواک زدن شروع میشود.
کودکانی که نکات بهداشتی دهان و دندان را رعایت نمیکنند دچار التهاب لثه می شوند که در صورت استفاده از مسواک دچار خونریزی لثه میشوند.
اگر خانوادهها در این مرحله کودک خود را به سراغ متخصص دندانپزشک ببرند، دندانپزشک به کمک راهکارهای درمانی مختلف مانند جرم گیری، پلاک سطح دندان را پاک میکند و به مرور زمان شرایط دندانها و لثه فرد به حالت طبیعی برمیگردد.
اما متاسفانه بیشتر خانوادهها مسئله خونریزی لثه در حین مسواک زدن را یک موضوع طبیعی میدانند و به همین دلیل برای برطرف کردن این مشکل اقدام نمیکنند.
در گام بعد لثه این افراد به شدت ملتهب شده و حتی ممکن است حالت متورم هم پیدا کند.
ادامه داشتن این وضعیت به مرور زمان باعث تخریب بیشتر لثهها شده و بافت لثه به شکل عمیقتر تخریب میشود.
اینجاست که ما میتوانیم از اصطلاح بیماری لثه در کودکان استفاده کنیم و خانوادهها باید راهکارهای درمانی مختلف را امتحان کنند.
درمان بیماری لثه
در اغلب موارد ممکن است که بیماری در کودکان به صورت مخفی باشد. تنها کودکان مواردی مانند درد یا سوزش کم یا زیاد را به خانوادههای خود بگویند.
یک متخصص جراحی فک و لثه با بررسی شواهد مختلف راهکارهای متفاوتی را برای تشخیص بیماری به کار میبرد.
در نهایت راهکارهای درمانی شامل موارد زیر میشوند:
- جرم گیری و پاک سازی دندانها: در جریان این اقدامات سطح دندان و حتی ریشههای دندان به طور کامل جرم گیری میشود و پلاک سطح دندانها از قسمت بالا و پایین برداشته میشود. این مورد فاز اولیه درمانی محسوب میشود و برای کسانی که بیماری پیشرفت ندارند بهترین انتخاب است.
- استفاده از آنتی بیوتیک ها: آنتی بیوتیک ها به صورت داروهای خوراکی یا به صورت مواد تزریقی به ریشه دندان استفاده میشوند و هدف آنها جلوگیری از گسترش عفونت و التهاب در دهان است. اساس کار استفاده از این آنتی بیوتیک ها به این صورت است که به آرامی باکتریها را از بین میبرند.
- پیوند لثه: اگر در جریان بیماری لثه در کودکان میزان پیشرفت بیماری بسیار زیاد باشد و بافت لثه از بین رفته باشد، معمولاً متخصصین یک قسمت سالم را از بخش دیگری از دهان جدا میکنند و آنها را در محل لثه قرار میدهند. این روش درمانی هم هزینه بر است و هم مدت زمان زیادی برای بهبود وضعیت بیمار نیاز دارد.
- جراحی: در موارد پیشرفته بیماری پریودنتال ممکن است دندانپزشک نیاز به جراحی برای باز کردن و تمیز کردن بخشهای مختلف لثه داشته باشد. در این روش دندانپزشک سطح ریشه دندانها و بخش داخلی لثهها را به طور کامل تمیز و ضدعفونی میکند تا وضعیت لثه فرد به مرور زمان بهبود یابد.
پیشگیری از بیماری لثه در کودکان
جالب است بدانید که افرادی که از لحاظ ژنتیکی هم در معرض این بیماری قرار دارند با رعایت نکات بهداشتی میتوانند تا حدود زیادی خود را بیمه کنند.
اصلیترین و مهمترین ابزار شما در پیشگیری از بیماری لثه رعایت نکات بهداشت دهان و دندان است.
به طور کلی هر فرد باید در طول روز ۲ بار مسواک بزند و حداقل یک بار از نخ دندان استفاده کند. مراجعه به دندانپزشک هر ۶ ماه یکبار این فرصت را به شما میدهد که به شکل تخصصی وضعیت دندانها و لثه را کنترل کنید.
هیچ وقت بیماری لثه در کودکان را غیرممکن ندانید و اطمینان داشته باشید که این بیماری در افراد نوجوان هم رخ میدهد. بنابراین سعی کنید که همیشه نسبت به رعایت نکات بهداشت دهان و دندان کودک خود دقت بالایی به خرج دهید.